Türk Ceza Kanunu Madde 207 Özel Belgede Sahtecilik Suçu

//

Av. Hakan Taşdemir

İçindekiler

TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçu Tanımı?

Suç: Tipik, hukuka aykırı, kusurlu harekettir.

Belge ceza hukuku açısından: Yazılı, hazırlayanı belli ve içeriği itibari ile hukuki sonuç doğurmaya elverişli, hukuken korunmaya değer düzenleyeni görünen kişi tarafından düzenlenmiş olan belge olarak tanımlanabilir. Özel belge ise; belge vasfını taşıyan ve resmî belgeler dışında kalan yazılı belgelerdir.

Özel belgede sahtecilik suçunun oluşması bir özel belgeyi sahte olarak düzenleme veya değiştirme ve kullanmayla işlenmektedir. Bu suçun icra hareketi kullanmadır.

TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçu Şartları Nedir?

Özel belgede sahtecilik suçu resmî belgede sahtecilik suçuna nazaran koruması daha dar yorumlanmış ve suçun oluşması muhakkak kullanım şartına bağlanmıştır. Suçun icra hareketi kullanma olduğu için fail sahte özel belgeyi hazırlamış olsa dahi kullanma girişiminde bulunmazsa bu suça teşebbüs oluşmayacaktır.  Diğer yandan bu suçun oluşması için kullanılan sahte özel belgenin aldatıcı niteliğinin objektif olarak var olması aranmaktadır.  Zira özel belgedeki sahteciliğin aleni olarak herkes tarafından anlaşılır olması kanunun lafzına aykırı olacaktır. Kanunda bu suçun tanımı yapılırken ‘’ başkalarını aldatacak şekilde ‘’ ibaresinin yer alması aldatmanın varlığını objektif şarta bağlamıştır.

Sahte özel belgenin kullanılmasıyla oluşacak olan zararın varlığı mutlak olarak aranmamaktadır.  Yalnız zarar olasılığının bulunması suçun oluşması için yeterli görülmektedir. Zararın oluşmayacağı kanaati mutlak ise o halde gereksiz sahtecilik gündeme gelecektir.

TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçu Unsurları?

Suçun unsurlarını incelemeden önce bu suç kapsamında korunan hukuki değeri tespit etmemiz gerekmektedir. Özel belgede sahtecilik suçu ceza kanunumuzda kamu barışına karşı suçlar bölümünde yer almaktadır. Bu suç kapsamında korunan hukuki değer kamu güvenidir.

Belge suçlarında söz konusu olan maddi sahtecilik veya fikri sahtecilik olarak karşımıza çıkmaktadır.  Maddi sahtecilik; belgenin düzenleyeni görünen kişi dışında belgenin düzenlenmesi olarak tanımlanabilir. Fikri sahtecilik ise belgenin düzenleyeni ve sahteciliği yapan aynı kişidir fakat içeriği aldatıcıdır. Diğer bir ifadeyle içerik sahteciliği denilebilir. Özel belgede sahtecilik yalnız fikri sahtecilik olarak karşımıza çıkabilir. Zira maddi sahtecilik genellikle kamu görevlisinin işlediği resmî belgede sahtecilik olarak vücut bulmaktadır.

Suçun unsurları tipiklik, hukuka aykırılık ve kusurluluktur. Tipiklik işlenmiş olan fiilin ceza kanununda düzenlenen suçlardan birisi kapsamında olmasıdır. Maddi ve manevi unsurlar olmak üzere tasniflenmektedir. Maddi unsurlar hareket, netice, nedensellik bağı, objektif isnadiyet olarak karşımıza çıkmaktadır. Manevi unsurlar ise kast, taksir, neticesi sebebiyle ağırlaşmış suç olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu suçun faili herkes olabilir. Özgü suç niteliği taşımamaktadır. Suçun konusunu ceza hukuku bağlamında belge vasfını taşıyan evraklar oluşturmaktadır. Fakat bazı özel belgeler koruduğu hukuki değer bakımından daha önemli görülmüş ve kanunda numerus clausus (sınırlı sayı ilkesi) olarak sayılan özel belgelerin resmî belge niteliği taşıdığı düzenlenmiştir.  Bu belgeler TCK m.210/1 kurumunda yer almaktadır.

Özel belgede sahtecilik suçu seçimlik ve çok hareketli bir suçtur. Kanunda seçimlik hareket; bir özel belgeyi düzenlemek veya gerçek bir özel belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştirmek olarak tanımlanır. Suçun oluşması için bu iki seçimlik hareketin asıl unsuru ise belgenin kullanılmasıdır. Sahte özel belgeyi bu sahteliği bilerek kullanan fail için ise ayrı bir düzenleme getirilerek TCK m. 207/2’ye bağlanmıştır. Bu bağlamda sahte özel belgenin sahteliğini bilerek kullanma suçu ancak doğrudan kastın varlığı halinde vücut bulacaktır. Buna nazaran TCK m.207/1 kapsamında genel kastın varlığı yeterlidir.

Resmî belgede sahtecilik suçu TCK m 204/2 gereği özgü suçtur. Bu fıkra kapsamında suçun faili yalnız kamu görevlisi olabilir. Ancak kamu görevlisi göreviyle ilgili olmayan sahte belgeyi düzenlemesi ve kullanması halinde özel belgede sahtecilik suçu söz konusu olabilecektir. Resmî belgenin kurucu unsuru eksik düzenlenip kullanılması da özel belgede sahtecilik suçuna vücut verecektir. Buna karşılık sahte özel belge vasıtasıyla gerçeğe aykırı resmî belge düzenlenmesi sonucunda fail resmî belgede sahtecilik suçuna vücut vermiş olacaktır.

Suçun hukuka uygun olması için TCK m. 24 vd. hükümlerinde sayılan hukuka uygunluk sebeplerinin var olması gerekmektedir. Mağdur cebir, tehdit (TCK m. 28) altında suçu işlerse ceza verilmez. Fail cebiri kullanan kişidir.  

Kusurluluk, kişinin kınanacak bir eylemde bulunması olarak tanımlanabilir. Kusurluluğu kaldıran haller TCK m. 31 vd. sayılmıştır. Açıklanan bu durumların varlığı halinde cezada indirime gidilebilir veya hiç ceza verilmez.

TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunun Cezası Nedir?

a. Suçun Temel Hali

Madde 207: (1) Bir özel belgeyi sahte olarak düzenleyen veya gerçek bir özel belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren ve kullanan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Suçun temel hali hükümdeki gibidir. Suç seçimlik hareketli bir suçtur. Bu iki seçimlik hareketin müşterek unsuru ise belgeyi kullanmaktır.

b. Nitelikli TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçu Halleri

Madde 207: (2) Bir sahte özel belgeyi bu özelliğini bilerek kullanan kişi de yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.

Burada fail sahte özel belgenin sahteliğini bilmeli ve isteyerek kullanmalıdır. Doğrudan kast ile hareket eden fail ilk fıkra hükmüne göre bir yıldan üç yıla kadar cezalandırılacaktır.

Özel belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek

Madde 208:  (1) Gerçek bir özel belgeyi bozan, yok eden veya gizleyen kişi, bir

yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Özel belgeyi yok etmek bir hukuki durumu ortaya koyan belgenin tahrip edilerek veya hakkın kullanılmasını engelleyecek şekilde zarar vermek olarak tanımlanabilir. Özel belgeyi bozmak ise belgenin bu niteliği kazandıran unsurlarını bozmaktır. Özel belgeyi gizlemek fiili ise hukuki durumu ortaya koyan mevcut belgeyi saklamak olarak tanımlanabilir.

c. Daha Az Cezayı Gerektiren Haller

TCK m. 211 daha az cezayı gerektiren hal olarak düzenlenir. Hükme göre suçun bir hukuki ilişkiye dayanan alacağın ispatı veya gerçek bir durumun belgelenmesi gayesi ile işlenmesi halinde suçun temel haline göre daha az bir yaptırımla karşılaşılması düzenlenmektedir.

d. Özel Görünüş

Suçların özel görünüş biçimleri içtima (TCK m.42 vd.), teşebbüs (TCK m.35) ve iştiraktir (TCK m37). Özel belgede sahtecilik suçunda icrai hareketin yapılmasıyla suç tamamlanmaktadır.  Suçun oluşması ve bitimi belgenin kullanılmasıyla gerçekleşir. Ani suç niteliğine haizdir. İcrai hareketin kesilmesi mümkün olan durumlarda teşebbüs söz konusu olabilecektir.

İştirak fiili; azmettiren, yardım eden veya müşterek fail olarak düzenlenmiştir. Bu suç kapsamında her türlü iştirak mümkündür. Sahte özel belgeyi hazırlayan fail bu belgenin sahteliğini bilmeyen bir kişi aracılığı ile kullanması durumunda azmettiren olarak cezalandırılacaktır.

TCK m.212 sahte resmi veya özel belgede sahtecilik suçunda; sahte olan belgenin başka bir suçun işlenmesi sırasında kullanılması halinde gerçek içtima hükümlerinin uygulanmasını düzenlemektedir.  Özel belge kullanılarak başka bir suçun işlenmesi halinde fikri içtima hükümleri söz konusu olur.

e. TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda İndirim Halleri

Bu suç kapsamında herhangi bir indirim hali bulunmamaktadır.

TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına Kararı

a. TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda Adli Para Cezasına Çevirme

Adli para cezası kısa süreli hapis cezalarında uygulanan veya hapis cezasıyla birlikte hükmolunan bir yaptırım türüdür. TCK m. 49 kurumunda adli para cezasının azami sınır bir yıl olarak düzenlenmiştir. Özel belgede sahtecilik suçunun alt sınırı bir yıldır. Bu suç için belirlenen yaptırım adli para cezasına çevrilebilir.

b. TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda Erteleme

Cezanın ertelenmesi TCK m. 51 kurumunda düzenlenmiştir.  Mahkumiyetin 2 yıl veya daha az süreli olması halinde cezanın infaz kurumunda değil, denetimli serbestlik ile tamamlanması mümkündür. Özel belgede sahtecilik suçu için öngörülen ceza miktarı bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıdır.  Verilen ceza iki yılın altında kaldığı takdirde cezada erteleme yapılabilecektir.

c. TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına Kararı

HAGB kısaca sanık hakkında verilen cezanın belirlenen koşullar altında belirli bir süre içerisinde herhangi bir suç işlemediği takdirde; yargılandığı suçu hiç işlememiş gibi sayılması olarak açıklanabilir.

HAGB CMK m. 231 kurumunda düzenlenmiştir.  Buna göre; Sanık hakkında hükmolunan ceza miktarı 2 yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezası ise sanığın kanun hükmündeki şartları taşıdığı takdirde mahkemece sanık için HAGB kararı verebilir. Bu karar sanığın rızası alınarak verilmelidir.

Özel belgede sahtecilik suçu için sanıkta var olması gereken koşulların oluşması halinde HAGB kararı vermek mümkün olacaktır.

TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçu Soruşturma ve Kovuşturma Aşaması

a. TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda Soruşturma Aşaması

Ceza kanununda suçlar soruşturma ve kovuşturma yapılması bakımından şikâyete tabi suç ve resen soruşturması yapılan suçlar iki kategoriden oluşmaktadır.  Şikâyete tabi suçlar kanun maddesinde özellikle yer almalıdır. Kanunda Özel belgede sahtecilik suçu için şikâyet düzenlenmemiştir. Bu suç resen soruşturmaya tabi bir suçtur. Cumhuriyet Savcısı suçu öğrenir öğrenmez işin gereği itibari ile basit şüphenin varlığı halinde soruşturma başlatır.

b. TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda Kovuşturma Aşaması

Soruşturmanın dava zamanaşımı içerisinde yapılması ve soruşturma sonucunda yeterli şüphenin varlığı halinde Cumhuriyet Savcısı iddianame hazırlar. İddianamenin kabulü ile kovuşturma aşamasına geçilir.

TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda Şikâyet Süresi, Zamanaşımı, Uzlaşma, Etkin Pişmanlık ve Görevli Mahkeme

a. TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda Şikâyet Süresi

Şikâyete tabi suçlar eylemin öğrenilmesinden itibaren 6 ay içerisinde şikâyetin varlığı ile soruşturma ve kovuşturması gerçekleşir. Lakin özel belgede sahtecilik suçu şikâyete tabi bir suç niteliğine haiz değildir. Ancak bu suçun resen öğrenilmesi halinde soruşturma ve kovuşturulması dava zamanaşımı olan 8 yıl içinde yapılmalıdır.

b. TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda Zamanaşımı

Dava zamanaşımı TCK m. 66 kurumunda düzenlenmektedir. Buna göre; beş yıldan fazla olmayan suçlarda dava zamanaşımı sekiz yıldır. Özel belgede sahtecilik suçu cezası beş yılın altında kaldığı için esas alınan zamanaşımı süresi sekiz yıldır.

c. TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda Uzlaşma

Uzlaşmaya tabi suçlar CMK m. 253’te sayılmıştır. Tahdidi niteliğe haizdir.

Özel belgede sahtecilik suçu madde kapsamında olmadığı için uzlaşmaya tabi değildir.

d. TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda Etkin Pişmanlık

Etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanabilmek için söz konusu suç için kanunda aleni bir düzenleme olması gerekmektedir. Etkin pişmanlık failin işlediği suçtan pişman olarak zarar verdiği durumları düzeltmek istemesi olarak açıklanabilir. Bu suç için kanunda etkin pişmanlık hükmü bulunmamaktadır.

e. TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçunda Görevli Mahkeme

Görevli mahkemenin tespitinde cezanın üst sınırı önem taşımaktadır. Üst sınırı on yıl ve daha fazla hapis cezası öngörülen suçlar Ağır Ceza Mahkemesinde, bu sınırın altında kalan yaptırımlar ise Asliye Ceza Mahkemesinin görev alanına girmektedir.  Buna göre;

Özel belgede sahtecilik suçunun üst sınırı üç yıl olması dolayısıyla kovuşturulması Asliye Ceza Mahkemesinde yapılacaktır. 

TCK m.207 Özel Belgede Sahtecilik Suçu Koruma Tedbirleri, Tutukluluk ve Gözaltı

Gözaltı CMK m.91 kurumunda yer almaktadır. Hükme göre özel belgede sahtecilik suçunu işleyen fail ve varsa iştirak edenler için gözaltı hükümleri uygulanabilir.

Tutukluluk CMK m. 101 vd.  Hükümlerinde düzenlenmiştir. Bu hükümlere göre Ağır Ceza Mahkemesinin görevi içerisine girmeyen suçlarda tutukluluk süresi en çok 1 yıl, görevi içerisindeki suçlarda ise en çok 2 yıl olarak tutukluluk uygulanabilir. Özel belgede sahtecilik suçu Asliye Ceza Mahkemesinin görev alanına girmektedir. Buna göre mahkeme en çok 1 yıl tutukluluk kararı verebilecektir.