1. Tehdit Suçu Tanımı?
Suç genel olarak tipik, hukuka aykırı ve kusurlu harekettir.
Tehdit
Madde 106- (1) Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit eden kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun kadına karşı işlenmesi hâlinde cezanın alt sınırı dokuz aydan az olamaz. Malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından veya sair bir kötülük edeceğinden bahisle tehditte ise, mağdurun şikâyeti üzerine, altı aya kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.
(2) Tehdidin; a) Silahla, b) Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, imzasız mektupla veya özel işaretlerle, c) Birden fazla kişi tarafından birlikte, d) Var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak, İşlenmesi halinde, fail hakkında iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(3) Tehdit amacıyla kasten öldürme, kasten yaralama veya malvarlığına zarar verme suçunun işlenmesi halinde, ayrıca bu suçlardan dolayı ceza verilir.
Tehdit suçu TCK 106. Maddesinde ve Hürriyete Karşı Suçlar başlığında yer almaktadır. Bu suç, genel hatlarıyla mağdura, kendisinin veya bir yakınının zarara veya tehlikeye uğratılacağına, suç niteliğine haiz bir fiile maruz kalacaklarının bildirilmesidir.
Tehdit bir nevi gözdağı verme anlamına gelmektedir. Bu nedenle tehdit suçu, söz, yazı, resim, şekil veya işaret ile de işlenebilecek bir suç olup ana çerçevede tehdide söz konusu olan ve suç teşkil eden fiilin, mağdura iletilmesidir.
2. Tehdit Suçu Şartları Nedir?
Tehdit suçu tehlike suçu niteliğindedir. Tehdidin içeriğinin gerçekleşip gerçekleşmemesinin herhangi bir önemi bulunmamaktadır. Tehdidin ciddi olması ve uyarıyı aşması gerekir. Bu ayrımı yaparken objektif değerlendirilmeler yapılmalıdır. Tehdit suçuna konu olan zarar, mağdura veya üçüncü bir kişiye uğratılmaya bahis olunabilir. Ancak, bu durumda mağdur ile üçüncü kişi arasında belli bir yakınlık ilişkisi mevcut olmalıdır.Söz konusu kanun maddesinde yer aldığı üzere ‘yakını’ kelimesi, olayın durumuna göre değerlendirilecektir.
Fail tarafından mağdur suç teşkil eden bir zarar verileceğine ilişkin bildirimde bulunulmuş olunmalıdır. Söz konusu bildirim geleceğe yönelik olmalıdır. Gelecekte uğratılacağı yönünde bildiriminde bulunulmuş olan zarar gerçekleştirilebilir olmalıdır.
Fail tarafından ifade edilen sözler veya davranışlar, mağdur üzerinde ciddi boyutta bir korku yaratmada sonucu çıkarmaya yeterli değilse suçun oluştuğu söylenemez.
Yani tehdit edilen kişi üzerinde herhangi bir etkisi olamayacağından suç oluşmamış varsayılmaktadır.
Verileceğinden bahsedilen zararın yalnız fail tarafından bildirilmesi gerekmez. Bu zararı üçüncü bir kişinin vereceğinden bahsedilmesi de tehdit suçunu oluşturur.
Her bir olayda tehdit suçunun oluşup oluşmadığı olayın içerisindeki durumlarına göre değerlendirilmelidir. Yani failin söz ve davranışlarının muhatabı üzerinde ciddi şekilde etki yaratacak uygunluk içerip içermediğinin somut olayda araştırılması gerekir.
3. Tehdit Suçu Unsurları?
Tehdit, çoğu zaman başka bir suçun unsurunu oluşturmaktadır. Fakat tehdit suçunun kanuni tanımında, tehdit başlı başına suç olarak tanımlanmıştır. Bu sebeple söz konusu suçun tamamlayıcı ve genel bir suç olduğu söylenebilinecektir.
Tehdit suçunda korunan hukuki değer, kişilerin huzuru, karar verme ve hareket özgürlüğüdür
Tehdit suçunun maddi ve manevi olarak iki ana unsuru vardır.
Bunlar;
Tehdit suçunun temel işleniş şekli mağdurun kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahsedilmesiyle gerçekleşmesidir. Tehdit suçunda önemli olan gelecekte gerçekleşebilmesi mümkün olan haksız saldırının mağdura bildirilmesidir. Söz konusu suçta failin bahsettiği, verileceği öngörülen zararın mağduru inandırıcı nitelikte olmasını esas almıştır.
Kanunen suç sayılan eylemi işleyen şahıs söz konusu suçun failidir. Tehdit suçu özgü suçlardan değildir. Faile özgü bir düzenleme bulunmamaktadır. Tehdit suçunun faili her gerçek kişi olabilir. Tüzel kişiler bu suçun faili olamazlar. Çünkü cezaların şahsiliği ilkesine uymalıdır.
Suçun mağduru, suç eylemi ile saldırıya maruz kalan kişidir. Tehdit suçunun mağduru, failin kendisine veya bir yakınına zarar verme bahsinin yönelmesi nedeniyle, iradi davranışı kısıtlanmak durumunda kalan kişidir. Bu şekilde bakıldığında bu suçun mağduru herkes olabilir.
Söz konusu suçun manevi unsuru kasttır. Bu suç bilerek ve isteyerek işlenebilen bir suçtur. Tehdit suçunun olası kast ile işlenmesi de mümkündür Tehdidin muhatap üzerinde etkili olması şart değildir. Bu nedenle mağdurun korkup korkmadığının araştırılması gerekmez.
Failin şaka yapma maksadıyla tehdit içeren sözleri söylediği belirlenmişse tehdit suçunun oluştuğu söz edilemez. Söz konusu tehdidin suç niteliğine haiz olması için nesnel olarak korkuya neden olacak düzeyde olması yeterlidir. Kullanılan ifadeler ciddi nitelik taşımıyorsa tehdit suçu oluşmaz.
4. Tehdit Suçunun Cezası Nedir?
a. Suçun Temel Hali
Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit eden kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Bu suçun kadına karşı işlenmesi hâlinde cezanın alt sınırı dokuz aydan az olamaz. Malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından veya sair bir kötülük edeceğinden bahisle tehditte ise, mağdurun şikâyeti üzerine, altı aya kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.
b. Nitelikli Tehdit Halleri
Tehdidin; a) Silahla,
b) Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, imzasız mektupla veya özel işaretlerle,
c) Birden fazla kişi tarafından birlikte,
d) Var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak, işlenmesi halinde, fail hakkında iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Bu suçun işlenmesi ile fail hakkında iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Tehdit amacıyla kasten öldürme, kasten yaralama veya malvarlığına zarar verme suçunun işlenmesi halinde, ayrıca bu suçlardan dolayı ceza verilir.
c. Daha Az Cezayı Gerektiren Haller
Daha az cezayı gerektiren özel bir durum bulunmamaktadır.
d.Özel Görünüş
Suçun özel görünüş şekilleri 3 şekilde var olmaktadır. Bunları sıralarsak;
Bu suçta teşebbüs mümkündür. Suçun tamamlanması için neticenin gerçekleşmiş olmasına gerek yoktur. Yapılan tehdit eylemine mağdur inanmışsa tehdit eylemi gerçekleşmiştir. Örneğin tehdit içerikli bir mesaj mağdura gönderilmiş ancak elde olmayan nedenlerle mağdura ulaşmadığı taktirde suç teşebbüs aşamasında kalmıştır.
Suça iştirak şekillerinin tamamı tehdit suçunda gerçekleşmiş olabilir. Bu kapsamda tehdit suçunda faillik, azmettirme ve yardım etme filleri tehdit suçunda mümkündür.
İçtima bakımından fail tek bir eylem ile birden fazla kişiyi tehdit etmiş ise veya aynı mağduru aynı suç işleme kararı ile değişik zamanlarda tehdit etmiş ise zincirleme suç hükümleri uygulanabilir. Keza tehdit suçunda diğer bir suçun unsuru yağma suçu veya konut dokunulmazlığını ihlal olarak düzenlendiği suçlar bakımından bileşik suç hükümleri uygulanır ve faile ayrıca tehdit suçundan ceza verilmez. Türk Ceza Kanunun 106/3. maddesine göre tehdit amacıyla kasten öldürme, kasten yaralama veya malvarlığına zarar verme suçunun işlenmesi halinde, ayrıca bu suçlardan dolayı ceza verilir. Hükmü gereğince gerçek içtima hükümleri uygulanır.
e. Tehdit Suçunda İndirim Halleri
Bu suçta özel olarak düzenlenmiş indirim hali bulunmamaktadır.
5. Tehdit Suçunda Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına Kararı
a. Tehdit Suçunda Adli Para Cezasına Çevirme
Adli para cezası, işlenen suç karşılığı hükümlüden alınan paradır. Bu ceza, hapis cezası ile birlikte de verilebilinir. Söz konusu suçtan dolayı mahkemece hükmedilen hapis cezası bazı koşulların varlığı halinde adli para cezasına çevrilebilinir.
b. Tehdit Suçunda Erteleme
Erteleme, ceza mahkemesince hükmedilen cezanın belirli şartların varlığı halinde cezaevinde infazının gerçekleştirilmemesidir. Bu suçtan ötürü hükmolunan hapis cezası ertelenebilinecektir.
c. Tehdit Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına Kararı
Sanık hakkında hükmedilen kararın hukuki sonuç doğurmamış olması veya belirli bir denetim süresi neticesinde iyi halli olduğuna kanaat getirilen sanığın hakkındaki davanın düşmesi sonucuyla oluşan muhakeme kurumuna hükmün açıklanmasının geri bırakılması denir.
HAGB, tehdit suçu açısından da uygulanabilir. Doğrudan oluşan bir maddi zarar olmadığı için HAGB kararı verebilmek için zararın giderilmesi koşulu aranmaz.
6. Tehdit Suçu Soruşturma ve Kovuşturma Aşaması
a. Tehdit Suçunda Soruşturma Aşaması
Tehdit suçunun bir başkasının kendisinin veya yakının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit eylemi gerçekleştiğinde suç şikâyete tabi değildir. Soruşturma resen yapılır. Söz konusu durumda suçtan zarar görenin veya katılan kişinin şikâyetten vazgeçme talebi olsa sahi kamu davası düşmeyecektir. Ancak malvarlığı itibariyle büyük bir zarara uğratacağından vs. kötülük edeceğinden bahisle tehdit eylemi gerçekleşmiş ise soruşturma şikâyete tabidir. Mahkeme ise şikâyetten vazgeçme halinde düşme kararı verecektir.
b. Tehdit Suçunda Kovuşturma Aşaması
Tehdit suçunda TCK 106/1 maddesinde yer alan fiillerde mahkeme tarafından resen kovuşturmaya devam edilir. Nitelikli hallerinin yer aldığı TCK 106/2 maddesindeki durumlarda işlenmesi halinde mahkeme tarafından resen kovuşturmaya devam edilir.
7. Tehdit Suçunda Şikâyet Süresi, Zamanaşımı, Uzlaşma, Etkin Pişmanlık ve Görevli Mahkeme
a. Tehdit Suçunda Şikâyet Süresi
Söz konusu suç şikâyete tabi olup bu süre 6 aydır. İlgili süre, mağdurun suç eylemini ve faili öğrenmesi itibari ile başlar. Tehdit suçu, basit ve tüm nitelikli halleri ile takibi şikâyete tabi suçlardan sayılmamıştır.
b. Tehdit Suçunda Zamanaşımı
Tehdit suçunun basit şeklinde veya nitelikli şeklinde de takibi şikâyete tabi suçlar arasında değildir. Bu nedenle 8 yıllık zamanaşımına tabidir ve bu sürede şikâyet hakkı kullanılabilir.
c. Tehdit Suçunda Uzlaşma
CMK 253’üncü maddesi gereğince soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı veya bağlı olmayan suçlar için şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar gören gerçek veya özel hukuk tüzel kişisinin uzlaştırma girişiminde bulunulur. Tehdit suçunun106/1 fıkrasının 2. cümlesinde sayılan “malvarlığı itibariyle büyük bir zarara uğratacağından vs. kötülük edeceğinden bahisle tehdit eylemi”şikâyete bağlı olması nedeniyle uzlaşmaya tabidir. Aynı zamanda tehdit suçunun 106/1 fıkrasının 1. cümlesi CMK 253. Maddede sayılması sebebiyle takibi şikâyete bağlı olmasa bile uzlaşma yapınabilinecek kategoride yer almaktadır.
d. Tehdit Suçunda Etkin Pişmanlık
Bu suçta etkin pişmanlık hükümleri veya ceza indirimi gerektiren özel bir düzenleme kanunda mevcut değildir. Bu nedenle etkin pişmanlık hükümleri uygulanamaz.
e. Tehdit Suçunda Görevli Mahkeme
Tehdit suçunda suçun cezasının alt ve üst sınırı göz önüne alındığında Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile BAM Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkındaki Kanunun 12 ve 14 maddesi gereğince görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.
8. Tehdit Suçu Koruma Tedbirleri, Tutukluluk ve Gözaltı
Koruma tedbirleri CMK’nın dördüncü kısmında düzenlenmiştir. Yasaya göre koruma tedbirleri yakalama, gözaltı, tutuklama, adli kontrol, arama ve el koyma, iletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması, gizli soruşturmacı görevlendirilmesi ve teknik araçlarla izleme şeklindedir. Suça uyumlu olarak koruma tedbirleri uygulanabilir
Bir kişinin gözaltına alınabilmesi için olay çerçevesinde somut delillerin varlığından söz edilebilinmesi gerekmektedir. Gözaltı süresi genelde 24 saat AİHS uyarınca en fazla 4 gündür. OHAL durumunda bu süre 30 güne çıkmıştır. Tehdit suçu CMK’nın 91. maddesinde yer alan katalog suçlardan olmadığından tehdit suçunda fail gözaltına alınamayacaktır.
Tutuklamanın gerçekleşmesi için; kuvvetli suç şüphesi bulunmalıdır. Bir tutuklama nedeni bulunmalıdır ve somut olayda orantılı bir tedbir olmalıdır. Kanunen, yalnızca adli para cezasına hükmolunan suçlar veya kişinin vücut dokunulmazlığına karşı kasten işlenilen suçlar haricen hükmedilen hapis cezasının üst sınırı iki seneden fazla olmayan suçlarda tutuklama kararı verilmeyecektir. Bu nedenle, tehdit suçunun nitelikli hallerinin gerçekleşmesi halinde tutuklama kararı verilebilir. Ancak temel hal için verilemez.